ابزار وبمستر

واژه «بیسْـتون» (که امروزه به‌اشتباه «بیسُـتون» گفته می‌شود) در زمان هخامنشی و شاید پیش از آن، به گونه بَـگَـستانَـه/ بَـغَـستانَـه (= جایگاه خدا) و در زمان‌های بعدی به گونه‌های «بِـهیسـتان/ بیسْـتون/ بـاغـستان/ بُـستان» تغییر حرف و آوا داده است. آنگونه که از نوشته‌های «دیودور سیسیلی» تاریخ‌نویس یونانی (سده نخست پیش از میلاد برمی‌آید؛ در زبان یونانی آن را به شکل بَـغیستانن می‌شناخته‌اند.

این نام در آثــار جغــرافیانویسان پس از اســلام و نیز با اقتباس آن، در زبـان انـــگلیسی و بعضــی دیگر از زبان‌های اروپایی، به گونه تلفظ پهلوی آن یعنی بِـهیستون شناخته شده است.

بیستون را عشق کند و شهرتش فرهاد برد
عشق تعریف من است،از درد من فرهاد مرد
بیستون را عشق کند و تیشه بر قلبم سپرد
آری آن شیرین عاشق هم ز درد عشق مرد
عشق یعنی با خودم هم خانه ام
در کمال عقل هم دیوانه ام
عشق یعنی من و من ما گشته ایم
با همه عالم تنها گشته ایم
من که میگویم غمم تعریف عشق
شاید این حرفم شود تحریف عشق
بیستون لبخند زد بر تیشه ها
آن زمان معلوم شد تکلیف عشق

مهمترین و مشهورترین اثر باستانی در این محوطه نقش برجسته و کتیبه داریوش بزرگ می باشد که به نخستین سال فرمانروایی داریوش بزرگ از زبان خود او می پردازد. با آشنا شدن با این اثر باستانی می توانیم خط میخی پارسی باستان را بشناسیم و در مورد پوشاک، طرز آرایش سر و صورت، اسلحه شناسی و اعتقادات مذهبی مردمان ۲۵۰۰ سال پیش در امپراطوری هخامنشیان، اطلاعات ارزنده ای بدست آوریم.